woensdag 25 mei 2011

Geboorteakte van een beroemde Zeeuw


Op 25 mei 1865, om 7 uur 's avonds, werd in het gezin van predikant Catharinus Forandinus Zeeman en zijn vrouw Wilhelmina Worst een zoon geboren. Hij krijgt de volgende dag de naam Pieter toebedeeld bij de aangifte van zijn geboorte in het gemeentehuis van Zonnemaire. Het is niet het eerste kind in het gezin, maar helaas zijn beide eerdere kinderen tijdens of kort na de geboorte overleden. Van twee jongere broertjes zal er ook maar één volwassen worden.

Pieter geeft al jong blijk van een grote belangstelling voor natuurkunde. Als hij 18 jaar oud is, in 1883, is het noorderlicht te zien in Zeeland. Pieter doet waarnemingen, schrijft deze nauwkeurig op en stuurt ze naar het tijdschrift Nature, waarin het artikel wordt gepubliceerd. Geen wonder dat Pieter natuurkunde wil gaan studeren. Nadat hij de HBS in Zierikzee heeft afgerond verlaat hij dan ook de provincie om eerst in Delft en later in Leiden verder te studeren.

Het bekendst werd Pieter Zeeman van de Nobelprijs, die hij in 1902 samen met zijn leermeester Lorentz ontving voor de ontdekking van het Zeemaneffect: het verschijnsel dat spectraallijnen van een atoom dat vanuit een aangeslagen toestand licht uitzendt zich opsplitsen bij de aanwezigheid van een sterk magnetisch veld. Dit is het bewijs voor het bestaan van elektronen. Pieter zou steeds bezig blijven met onderzoek naar optische verschijnselen en licht.

Pieter keert nooit terug naar Zeeland, hij overlijdt in Amsterdam op 9 oktober 1943. Zijn persoonlijk archief wordt bewaard in het Noord-Hollands Archief in Haarlem. In Zeeland wordt hij nog wel geëerd: in Zierikzee is de scholengemeenschap naar deze bijzondere Zeeuw genoemd. En natuurlijk is er een Pieter Zeemanstraat in Zonnemaire.

Van welke beroemde of interessante Zeeuw, geboren tussen 1796 en 1911 of overleden tussen 1811 en 1961 zou u hier de akte willen zien? Laat het ons weten!

Door: Lineke van den Bout, projectleider scannen burgerlijke stand

0 reacties:

Een reactie posten